Nadmierne wypadanie włosów to problem, który dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn, niezależnie od wieku. Choć może być wynikiem stresu, zmian sezonowych czy błędów pielęgnacyjnych, bardzo często jego przyczyny są głębiej zakorzenione – w organizmie. Właściwa diagnostyka pozwala nie tylko zrozumieć mechanizmy prowadzące do osłabienia i utraty włosów, ale przede wszystkim wdrożyć skuteczne leczenie.
Diagnostyka hormonalna – kluczowy krok w ocenie przyczyn wypadania włosów
Zaburzenia hormonalne to jedna z najczęstszych przyczyn nadmiernego wypadania włosów. Gospodarka hormonalna wpływa bezpośrednio na cykl życia włosa, regulując zarówno fazę wzrostu (anagen), jak i fazę wypadania (telogen). Szczególnie istotne są poziomy hormonów płciowych – androgenów i estrogenów. W przypadku kobiet istotna jest także równowaga między estrogenem a progesteronem, której zaburzenie może skutkować przerzedzeniem włosów, szczególnie w okolicach skroni i czubka głowy.
U mężczyzn kluczową rolę odgrywa dihydrotestosteron (DHT) – aktywna forma testosteronu, która może prowadzić do miniaturyzacji mieszków włosowych i łysienia androgenowego. W diagnostyce warto uwzględnić badania takie jak: testosteron całkowity, wolny, DHT, SHBG (białko wiążące hormony płciowe), a także LH i FSH. Ich interpretacja powinna być przeprowadzona w kontekście wieku, płci oraz objawów klinicznych.
Równie ważne jest uwzględnienie poziomu prolaktyny – hormon ten, jeśli podwyższony, może zakłócać funkcjonowanie osi podwzgórze-przysadka-gonady i w konsekwencji wpływać na osłabienie struktury włosa. Diagnostyka hormonalna powinna być zlecana i oceniana przez specjalistę, ponieważ tylko pełny obraz hormonalny pozwala na dobranie celowanej terapii przywracającej równowagę i poprawiającej stan owłosienia.
Niedobory witamin i minerałów a kondycja włosów
Niedobory mikroelementów to jeden z najczęstszych i jednocześnie najbardziej niedocenianych czynników prowadzących do osłabienia włosów. Organizm, pozbawiony niezbędnych składników odżywczych, priorytetowo traktuje podstawowe funkcje życiowe – kosztem skóry, paznokci i właśnie włosów. Dlatego szczególnie istotne jest wykonanie badań oceniających poziom witamin i minerałów związanych bezpośrednio z kondycją włosów.
Najważniejsze badania to:
-
Witamina D3 (25(OH)D) – jej niedobór często współwystępuje z przewlekłym wypadaniem włosów
-
Witamina B12 i kwas foliowy – niezbędne do prawidłowej syntezy DNA w cebulkach włosowych
-
Cynk – minerał regulujący działanie gruczołów łojowych oraz procesy keratynizacji
-
Magnez i selen – wspierają metabolizm komórkowy i chronią przed stresem oksydacyjnym
-
Biotyna (witamina H) – choć niedobory są rzadkie, jej obecność wpływa na strukturę włosa i tempo jego wzrostu
Warto również ocenić ogólny stan odżywienia organizmu poprzez wykonanie morfologii krwi z rozmazem, poziomu albumin, czy badań ogólnych metabolizmu. Badania przy wypadaniu włosów muszą uwzględniać styl życia pacjenta – dietę, ewentualne zaburzenia wchłaniania czy obecność chorób przewlekłych, które wpływają na dostępność składników odżywczych.
Badania tarczycy – jak hormony wpływają na cebulki włosów
Tarczyca, choć niewielka, ma ogromny wpływ na metabolizm całego organizmu, w tym również na kondycję włosów. Zaburzenia jej funkcjonowania – zarówno niedoczynność tarczycy, jak i nadczynność – mogą prowadzić do znacznego osłabienia struktury włosów, ich przerzedzenia oraz przyspieszonego wypadania. Warto podkreślić, że zmiany w ilości i jakości włosów często są jednym z pierwszych objawów rozwijających się zaburzeń endokrynologicznych.
W diagnostyce tarczycy podstawą jest oznaczenie poziomu TSH (tyreotropiny), który pozwala wstępnie ocenić pracę tego gruczołu. Jednak równie ważne są badania fT3 i fT4 – wolnych hormonów tarczycy, które pokazują, jak aktywnie funkcjonuje układ hormonalny. W przypadku podejrzenia chorób autoimmunologicznych, takich jak choroba Hashimoto, należy również sprawdzić poziom przeciwciał anty-TPO i anty-TG. Obecność tych przeciwciał może świadczyć o przewlekłym stanie zapalnym, który niszczy tkankę tarczycy, zaburzając jej funkcję i przyczyniając się do przewlekłego osłabienia organizmu.
Wpływ hormonów tarczycy na włosy ma charakter systemowy – regulują one metabolizm komórkowy, tempo regeneracji tkanek, a także aktywność mieszków włosowych. Ich niedobór spowalnia wzrost włosów, prowadzi do ich wysuszenia, łamliwości oraz zwiększonej podatności na wypadanie. W przypadku nadczynności, włosy również mogą wypadać, ale przyczyną będzie zbyt intensywny metabolizm, który „przepala” organizm. Dlatego tak ważna jest prawidłowa interpretacja wyników i ewentualna korekta poziomu hormonów w porozumieniu z endokrynologiem.
Rola żelaza i ferrytyny w procesie wzrostu włosa
Żelazo to jeden z najważniejszych pierwiastków biorących udział w procesie odżywiania cebulek włosowych. Jego niedobór, nawet przy prawidłowej morfologii, może prowadzić do tzw. telogenowego wypadania włosów – stanu, w którym włosy zbyt szybko przechodzą w fazę spoczynku i zaczynają masowo wypadać. Kluczowe znaczenie ma w tym kontekście poziom ferrytyny, czyli białka magazynującego żelazo w organizmie.
W diagnostyce warto zwrócić uwagę na:
-
Poziom ferrytyny – niski poziom (nawet w normie, ale poniżej 50 ng/ml) może być niewystarczający dla prawidłowego wzrostu włosów
-
Żelazo całkowite (Fe) – jego poziom może zmieniać się dynamicznie w ciągu dnia i nie zawsze odzwierciedla rzeczywiste zapasy
-
TIBC i UIBC – parametry pokazujące zdolność wiązania żelaza przez białka transportowe
-
CRP lub OB – przydatne w ocenie stanu zapalnego, który może fałszować poziom ferrytyny (jako białka ostrej fazy)
Badania przy wypadaniu włosów w tym zakresie są niezbędne zwłaszcza u kobiet w wieku rozrodczym, które są szczególnie narażone na niedobory żelaza z powodu cyklicznych krwawień menstruacyjnych. Uzupełnianie niedoboru powinno odbywać się zawsze pod kontrolą lekarza, ponieważ nadmiar żelaza również może być szkodliwy i prowadzić do stresu oksydacyjnego. Warto pamiętać, że odpowiedni poziom żelaza to nie tylko fundament dla zdrowych włosów, ale i ogólnego samopoczucia, odporności oraz sprawności psychofizycznej.
Więcej na ten temat na stronie: https://drkierach.pl.
[ Treść sponsorowana ]